Z zainteresowaniem przeczytałem opublikowany ostatnio przez Ministerstwo Budownictwa projekt nowelizacji ustawy o gospodarce nieruchomościami. Jest to kolejne uaktualnienie obowiązującej  od 1998 roku ustawy, która po raz pierwszy kompleksowo uregulowała obszerną dziedzinę z zakresu gospodarki nieruchomościami. Zawarte w niej przepisy ułatwiają praktyczne stosowanie ustawy. Jest też przychylnie przyjmowana przez organy administracji publicznej oraz środowiska zawodowe działające na rynku nieruchomości.

Proponowana nowelizacja jest spowodowana potrzebą uwzględnienia w przepisach ustawy wniosków wynikających z kilkuletnich doświadczeń w jej stosowaniu przez organy administracji publicznej, orzecznictwa sadów administracyjnych, sadów powszechnych, Trybunału Konstytucyjnego oraz środowisk związanych z rynkiem nieruchomości.

Zawarte w projekcie propozycje zapisów porządkują, precyzują oraz uściślają zapisy w celu wyeliminowania rozbieżności w interpretacji. Nowelizacja zawiera również propozycje kilku nowych regulacji prawnych. W pierwszej części projektu doprecyzowane zostały przepisy dotyczące min. zasad gospodarowania nieruchomościami należącymi do zasobów Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego, a także prowadzenia postępowań w sprawie podziałów i scaleń, wywłaszczeń oraz użytkowania wieczystego.

W projekcie ustawy przewidziano również regulacje przepisu dotyczącego udzielania bonifikat w przypadku sprzedaży lokali mieszkalnych. Wprowadzając m.in. fakultatywny a nie obligatoryjny zwrot bonifikaty w przypadku wtórnego zbycia nieruchomości wykupionej z zasobów jednostek samorządu terytorialnego lub Skarbu Państwa. W szczególnie uzasadnionych przypadkach  wojewoda w przypadku nieruchomości Skarbu Państwa, albo rada gminy, rada powiatu lub sejmik województwa, w przypadku nieruchomości jednostek samorządu terytorialnego, będzie mogła wyrażać zgodę na odstąpienie od żądania zwrotu udzielonej bonifikaty. Na przykład  gdy pieniądze ze sprzedaży lokalu przeznaczone zostaną na zakup większego mieszkania. Taka regulacja pozwoli wiec na racjonalne wykorzystanie istniejących zasobów mieszkaniowych i przyczyni się do rozwoju rynku nieruchomości.

Kolejną propozycją jest wprowadzenie zmian odnośnie wymierzania opłat adiacenckich z tytułu podziału nieruchomości. Wnioskuje się aby opłata z tego tytułu została obniżona i wynosiła maksymalnie 30 % różnicy wartości nieruchomości po podziale oraz przed podziałem.

Druga cześć projektu dotyczy przepisów z zakresu działalności zawodowej w dziedzinie gospodarowania nieruchomościami. Nowelizacja uściśla przepisy dotyczące nadawania uprawnień i licencji zawodowych, ubezpieczenia oraz kar za nienależyte wypełnianie obowiązków przez pośredników, zarządców i rzeczoznawców. Przepisy m.in. jednoznacznie określają wymóg posiadania wyższego wykształcenia przez osoby starające się o uprawnienia i licencje zawodowe. Proponuje się też  zwiększenie skuteczności systemu odpowiedzialności zawodowej przypadkach nienależytego wykonywania czynności zawodowych.

Postuluje się skuteczne i szybkie wyciągniecie konsekwencji dyscyplinarnych, z odebraniem uprawnień-licencji zawodowych włącznie, w przypadku rażących zaniedbań zawodowych.

Wprowadzono też bardzo ważną dla środowiska rynku nieruchomości regulację dotyczącą funkcjonowania tzw. szarej strefy. Nowelizacja zakłada bowiem, by kary i postępowanie w sprawach dotyczących świadczenia usług w przypadku braku posiadania stosownych uprawnień i licencji, prowadzone było wg Kodeksu postępowania karnego.

Mam nadzieję ,że dzięki temu uda się wreszcie skutecznie zlikwidować tą patologię, z którą środowiska zawodowe walczą od lat. Zyskają na ty również klienci, którzy nie będą wpadać w ręce oszustów a ich transakcje staną się bezpieczniejsze.

Proponowana nowelizacja zawiera również realizację postulatu Trybunału Konstytucyjnego wprowadzono art.181a, nakładający na pośredników w obrocie nieruchomościami obowiązek przekazywania organom wykonawczym gminy właściwej ze względu na miejsce położenia nieruchomości, danych dotyczących czynszów najmu lokali mieszkalnych wynikających z umów, w zawarciu których pośredniczyli. Ma to zdaniem Trybunału Konstytucyjnego przyczynić się do wprowadzenia dodatkowych instrumentów kontroli czynszów i budowy systemu monitorowania opłat za używanie lokalu w poszczególnych gminach. Pozwoli to zdaniem ustawodawcy w spornych sprawach na wnikliwa kontrolę podstaw ustalania czynszów i ich podwyżek prze sądy.

Obarczenie pośredników w obrocie nieruchomościami takim obowiązkiem budzi mój zdecydowany sprzeciw. Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami polega na zawodowym wykonywaniu przez pośrednika w obrocie nieruchomościami czynności zmierzających do zawarcia przez inne osoby umów. Pośrednik nie zawsze uzyskuję zgodę stron na udział w finalizacji transakcji. Dlatego też ma ograniczony dostęp do faktycznych cen transakcji. A podawanie w raportach cen ofertowych najmu nieruchomości jest bez sensu, gdyż one nijak się mają do transakcyjnych stawek czynszu. Proponuję by tego rodzaju czynności wykonywały podmioty, które nie tylko mają bezpośredni dostęp do zawieranych umów najmu przez strony ale i bardzo często w imieniu właściciela nieruchomości uzgadniają wysokość czynszu. Tak uzyskane dane będą bardziej przydatne.

Pozostaje mi więc na zakończeni mieć nadzieję, że po drobnych korektach projekt nowelizacji ustawy trafił jak najszybciej na ścieżkę legislacyjną.

Tego oczekują inwestorzy i rynek nieruchomości.