Spowolnienie gospodarcze z 2009 roku miał znaczący wpływ na wszystkie dziedziny gospodarki na całym świecie, w tym również na rynek nieruchomości. Europa powoli wychodzi z okresowych perturbacji, jednakże do tej pory jeszcze nie odrobiła strat spowodowanych tąpnięciem. Polska była jedyną gospodarką w Europie z dodatnim PKB w 2009 roku, a wzrost PKB w 2010 był o ponad 2 punkty procentowe wyższy niż średnia w UE. Prognozy na rok 2011 są również korzystne – wzrost PKB w Polsce szacowany jest na około 4% podczas gdy ECB przewiduje wzrost PKB w strefie Euro na poziomie 0,7-2,1%.

Źródło: Savills Research

Park Businessu Teofilów - widok z ulicy Traktorowej

Spowolnienie na rynkach przełożyło się na duży spadek popytu i podaży na powierzchnie biurowe. W tym okresie w budowie pozostawało wiele projektów, których ukończenie przypadło na czas recesji. Doprowadziło to do wzrostu pustostanów, co z kolei spowodowało znaczny spadek czynszów. Obecnie widoczne są obawy deweloperów przed drugą falą kryzysu, jednakże objawiają się one większą ostrożnością, a nie zahamowaniem inwestycji.

Polski rynek nowoczesnych powierzchni biurowych jest relatywnie młody. Pierwsze nowoczesne projekty biurowe pojawiły się w Warszawie na początku lat 90-tych. Początek rozwoju rynku w największych miastach regionalnych przypadł na przełom XX i XXI wieku. Warszawa jest największym ośrodkiem biurowym w Polsce. Jej udział w rynku nieustannie przekracza 60%. Na przełomie 2010 i 2011 roku całkowity zasób nowoczesnej powierzchni biurowej w Warszawie osiągnął 3,380 mln m², podczas gdy w sześciu największych polskich miastach kształtuje się na poziomie od 200 do 500 tys. m².

W porównaniu do najbardziej rozwiniętych rynków Europy Zachodniej Warszawa, a tym bardziej polskie miasta regionalne dysponują znacznie mniejszym zasobem nowoczesnych powierzchni. Nieco inaczej wygląda sytuacja w zestawieniu z krajami Europy Środkowo-wschodniej. Warszawa wraz z innymi polskimi miastami regionalnymi to główny, obok Moskwy, ośrodek biznesu. Na kolejnych miejscach plasują się Praga i Budapeszt. Wiodącą rolę Polski w regionie określanym mianem europejskich rynków rozwijających się potwierdza także aktywność na inwestycyjnym rynku nieruchomości komercyjnych. W 2010 roku udział Polski w wolumenie transakcji inwestycyjnych w Europie Środkowo Wschodniej wyniósł 35% (około 49% przypadło Rosji).

Łukasz Maciak

Perspektywy rozwoju rynku biurowego w Polsce na najbliższe lata są obiecujące. Polska pozostaje jedną z najdynamiczniej rozwijających się gospodarek w Europie. Pomimo obecnych trudności w obszarze finansów publicznych prognozuje, się iż polska gospodarka pozostanie na ścieżce zrównoważonego wzrostu.

Biorąc pod uwagę centralne położenie Polski, wielkość rynku wewnętrznego, rozwój infrastruktury transportowej i logistycznej oraz dostępność wykwalifikowanej siły roboczej, Polska dysponuje wieloma przewagami konkurencyjnymi w stosunku do krajów Europy Zachodniej oraz Środkowo-wschodniej. Polskie miasta są atrakcyjnymi ośrodkami dla międzynarodowego biznesu, poszukującego oszczędności w kosztach zatrudnienia i bieżących kosztach operacyjnych, w tym kosztach użytkowania powierzchni biurowych.

Dla takich właśnie globalnych przedsiębiorstw powstają w polskich miastach regionalnych nowoczesne budynki i parki biurowe, jak np. łódzki Park Biznesu Teofilów. Oferują one wysokiej klasy powierzchnie biurowe, niemal nieograniczone możliwości ekspansji, dostęp do dużych ośrodków akademickich, z dobrze wykształconą kadrą pracowniczą przy relatywnie niskich kosztach zatrudnienia i konkurencyjnych warunkach użytkowania powierzchni biurowych.

Łukasz Maciak
Dyrektor Inwestycji Komercyjnych
Arka BZ WBK Fundusz Rynku Nieruchomości 2 FIZ, Inwestor Parku Biznesu Teofilów