Rynek biurowy, do niedawna stabilny segment branży nieruchomości komercyjnych, stał się obecnie poligonem doświadczalnym. Szykuje się wielki powrót pracowników do przypisanych im biurek, a może przestrzenie office staną się głównie miejscem wymiany poglądów, mentoringu i integracji, nie zaś symbolem 40-godzinnego tygodnia pracy? Okazuje się, że wizji Elona Muska „wróć do biura albo odejdź” nie podzielają zarówno pracodawcy, jak i pracownicy wielu firm i międzynarodowych korporacji.
Jak przewiduje międzynarodowa firma doradcza Cushman & Wakefield w swoim najnowszych raporcie „Trends Radar”, w 2024 roku rynek nieruchomości komercyjnych w Polsce będzie kształtować się w dużej mierze pod wpływem wzmożonej presji regulacyjnej związanej z ESG. Wejście w życie unijnych standardów raportowania czy nowej wersji dyrektywy EPBD sprawi, że inwestorzy będą musieli kłaść coraz większy nacisk na wdrożenie praktycznych rozwiązań wspierających zrównoważony rozwój w swoich portfelach nieruchomości.
Mizerna oferta lokat bankowych oraz najwyższa od dekady inflacja zjadająca oszczędności sprawiły, że Polacy rzucili się wręcz do zakupu wszelkiego rodzaju nieruchomości – aby tylko uchronić środki gromadzone latami na kontach oszczędnościowych. Niestety – jak ostrzega Związek Banków Polskich – kupowanie mieszkań po obecnie bardzo wygórowanych cenach może doprowadzić do przekredytowania. Jak więc zabezpieczyć oszczędności bez konieczności zaciągania dodatkowych zobowiązań kredytowych? Odpowiedzią może być inwestowanie społecznościowe.
Za nieruchomości komercyjne uważa się takie, które są niezamieszkałe oraz przystosowane do prowadzenia działalności gospodarczej. Inwestycja w tego rodzaju nieruchomość może być niezwykle dochodowa. To świetny sposób na pomnażanie swoich pieniędzy. Nim jednak zdecydujemy się na takie rozwiązanie, należy w szczegółowy sposób przeanalizować różnego rodzaju kwestie oraz ocenić potencjał takiego lokalu.
Dla należących do Develii nieruchomości komercyjnych rok 2021 był udany – zarówno wrocławskie Sky Tower i Arkady Wrocławskie, jak i stołeczny biurowiec Wola Retro utrzymały wysokie odsetki wynajmowanych powierzchni. W sumie spółka podpisała 114 umów na 27,8 tys. m kw. biur, sklepów i punktów usługowych.
Mimo sytuacji pandemicznej i niskiej aktywności najemców w I poł. 2021 r., popyt na biura w Łodzi w skali całego roku utrzymał się na poziomie przekraczającym 51,5 tys. m2. Według danych Colliers, wiodącej firmy doradczej na rynku nieruchomości komercyjnych, blisko 70% transakcji na łódzkim rynku najmu stanowiły renegocjacje.
2 i 3 czerwca w sopockim hotelu Sheraton odbędzie się 12. edycja Forum Rynku Nieruchomości - największego i najbardziej prestiżowego spotkania polskiego rynku nieruchomości mieszkaniowych oraz komercyjnych. Będzie to zarówno czas podsumowań, jak i omawiania nadchodzących wyzwań, w końcu pewne kwestie już wkrótce zmienią się w branży bezpowrotnie.
Sukces pierwszego projektu destination – Browarów Warszawskich, dialog z najemcami i dostosowywanie przestrzeni biurowych do nowych standardów bezpieczeństwa, a także wzmocnienie wizerunku centrów handlowych i odpowiadanie na zmieniające się potrzeby ich klientów – tak w pigułce wyglądała aktywność Echo Investment w sektorze nieruchomości komercyjnych w 2021 roku. Deweloper stawia na projekty wielofunkcyjne, które uzupełniają miasta.
Rynek nieruchomości komercyjnych w Polsce od wiosny 2020 roku przeszedł długą drogę. Nigdy wcześniej w tak krótkim czasie nie dokonało się na nim tak wiele zmian. Adaptacja do nowych warunków okazała się najtrudniejsza dla hoteli i handlu. Dla rynku magazynowego z kolei przetasowanie sprzedaży i dostaw stało się trampoliną do serii rekordów. Biura odrodziły się w nowej formie. Sektorowi nieruchomości komercyjnych w naszym kraju drogę wyznaczają nowe trendy, które wpływać będą na kształtowanie się rynku w kolejnych latach. O tym, co się zmienia mówią eksperci z firmy doradczej Walter Herz.
Pandemia okazała się testem dla rynku pokazującym, które klasy nieruchomości komercyjnych są szczególnie odporne na zawirowania. Było to widoczne już w 2020 roku, a w 2021 roku obserwowaliśmy kontynuację tych tendencji. Dotyczyło to przede wszystkim rynku magazynowego, który zdał „egzamin”, a wartość aktywów stale rosła. Pojawił się także dodatkowy czynnik w postaci presji inflacyjnej – rosło zainteresowanie nieruchomościami jako inwestycją chroniącą kapitał przed inflacją.
W trzecim kwartale br. w nieruchomości komercyjne w Polsce zainwestowano 1,53 mld euro, a od początku roku 3,53 mld euro - wynika z najnowszych danych CBRE. To wynik o 13% niższy w porównaniu rok do roku, ale w samym trzecim kwartale 2021 odnotowano 41% wzrost.
Elastyczne rozwiązania w zakresie przestrzeni biurowej oraz technologie umożliwiające współpracę zespołom pracującym w trybie hybrydowym, a wszystko to w zrównoważonym środowisku pracy – to tylko niektóre z czynników, które najemcy powinni uwzględnić w swoich strategiach w miarę dostosowywania się do nowych modeli pracy – wynika z raportu firmy Colliers pt. „CRE – our industry today, tomorrow, and beyond: Engage, Evolve, Accelerate”.
Potencjał rynku nieruchomości komercyjnych w Polsce stale rośnie, zmienia się profil projektów, na których koncentrują się inwestorzy
Szybko rozwijający się trend biophilic design, czyli przywracania natury do otoczenia człowieka, towarzyszy nam zarówno w przestrzeniach komercyjnych, jak i prywatnych. Przejawia się we wprowadzaniu do wnętrz naturalnych materiałów, oświetlenia i oczywiście roślin. Jak wynika z obserwacji firmy Tétris, lidera rynku fit-outu powierzchni komercyjnych, moda na zieleń zaczęła się przed pandemią, ale w ostatnim czasie jest jeszcze bardziej widoczna. Potęgują ją zmiany jakie zaszły w podejściu zarządców nieruchomości oraz pracodawców do funkcji biura stawiając w centrum zainteresowania większy komfort pracowników.
W pierwszej połowie 2021 roku w polskie nieruchomości komercyjne zainwestowano 2 mld euro. Z tego 96% pochodziło z zagranicznego kapitału, a jedynie 4% od rodzimych inwestorów – wynika z danych CBRE. Taką tendencję widać w naszym kraju już od wielu lat. Tymczasem w wielu innych europejskich państwach lokalne inwestycje w nieruchomości komercyjne to kilkadziesiąt procent całych kwot. W ostatnich pięciu latach w Czechach rodzimy kapitał przekraczał jedną piątą całej kwoty, a w Niemczech był wyższy niż 50%. Eksperci CBRE wskazują, że w Polsce wciąż brakuje legislacji wspierającej lokalnych inwestorów, jak np. fundusze typu REIT.