Podobnie jak w roku poprzednim, rynek gruntów inwestycyjnych w 2019 skupiony był przede wszystkim na sektorze budownictwa mieszkaniowego. To właśnie on stanowił ponad 70% wszystkich transakcji. Wolumen transakcji gruntów komercyjnych i mieszkaniowych kontynuuje trend wzrostowy, jednak nieznacznie maleje jego dynamika oraz odczuwalnie przedłużają się procesy inwestycyjne. Mimo tego wartość transakcji zawartych w roku 2019 szacować można na rekordowe 5,5 mld zł. 

— Spektakularne inwestycje i rekordowe ceny zakupu, których byliśmy świadkami wskazują, że miniony rok ponownie zaliczyć możemy do wyjątkowo udanych. Dział gruntów Colliers International uczestniczył w 2019 roku w kilkunastu kluczowych transakcjach gruntowych w całej Polsce, zarówno na rynku mieszkaniowym, jak i komercyjnym, a ich łączny wolumen przekroczył 700 mln zł — mówi Emil Domeracki, dyrektor Działu Gruntów Inwestycyjnych w Colliers International.

Prywatni inwestorzy napędzają rynek

Największe zainteresowanie wśród deweloperów wciąż wzbudzają grunty położone w Warszawie, Krakowie i Wrocławiu, jednak to rynek poznański osiągnął rekordowo wysoką podaż nowych mieszkań w minionym roku.

Zdaniem ekspertów Colliers International znaczącym czynnikiem kreującym popyt na powierzchnię mieszkaniową staje się przeznaczenie inwestycyjne. Dzięki utrzymującym się niskim stopom procentowym i korzystnym warunkom kredytowym inwestorami coraz częściej zostają osoby prywatne, postrzegające nieruchomość jako bezpieczną i dostępną lokatę kapitału. To napędza popyt ze strony deweloperów na atrakcyjnie zlokalizowane grunty, których zaczyna brakować.   

— Tendencję wzrostową wciąż wykazują ceny gruntów pod inwestycje mieszkaniowe, przebijając poziom 3 tys. – 3,5 tys. zł za metr kwadratowy PUM. Przy tak zawrotnym wzroście poziomu cen i niskiej podaży atrakcyjnych gruntów, inwestorzy gotowi są na kosztowny i długotrwały proces administracyjny byle zabezpieczyć lokalizacje odpowiednio blisko centrum miasta. Deweloperzy coraz częściej szukają bardziej złożonych rozwiązań, takich jak rewitalizacje terenów poprzemysłowych, zmiana przeznaczenia obszarów usługowych czy inwestowanie w alternatywne formy mieszkalnictwa — zwraca uwagę Emil Domeracki. 

Regiony prześcigają stolicę w budowie biur 

W 2019 roku wzrost popytu na powierzchnię biurową w Warszawie i największych miastach Polski doprowadził do spadku współczynnika pustostanów na większości z tych rynków. Wszystkie miasta regionalne utrzymują wysoki poziom projektów w budowie i zaplanowanych, a dynamika ich rozwoju przewyższa nawet stolicę. Wciąż popularne wśród deweloperów pozostają lokalizacje centralne i adaptacje istniejących budynków na biura butikowe. 

Zgodnie z przewidywaniami analityków i doradców z firmy Colliers, w minionym roku umocnił się też trend zmiany przeznaczenia nieruchomości biurowych na cele usług zamieszkania zbiorowego (condo- i aparthotele, ale także mieszkania na wynajem, akademiki oraz hotele tradycyjne).

— Wzrost popularności nowoczesnych akademików w Polsce jako produktu inwestycyjnego to efekt licznych europejskich i ogólnoświatowych programów wymian studenckich. Studenci krajowi znacznie częściej korzystają z opcji najmu mieszkań od osób prywatnych lub ze starszych akademików o niższym standardzie i czynszach — mówi Krzysztof Chyla, koordynator transakcji w Dziale Gruntów Inwestycyjnych w Colliers International.

Sektor handlowy i magazynowy bez zmian

Rynek handlu detalicznego w Polsce osiągnął już pułap stabilnego nasycenia powierzchnią handlową w dużych i średnich miastach regionalnych. Większość obiektów, które powstały w ubiegłym roku realizowane były z wykorzystaniem banków ziemi i na gruntach zabezpieczonych we  wcześniejszych latach. 

— W związku z ograniczeniami prawnymi oraz nasyceniem powierzchnią handlową w kraju, ale także rozwojem branży e-commerce, budowa klasycznego centrum handlowego stopniowo ustępuje miejsca nowoczesnym obiektom lub zespołom typu mixed-use — tłumaczy Emil Domeracki.

W sektorze magazynowym decyzje deweloperów kształtuje przede wszystkim dostęp do pracowników oraz infrastruktura logistyczna. Wzrost znaczenia Polski na europejskim rynku logistycznym i rozwój rynku e-commerce znalazły odzwierciedlenie w aktywności najemców. Jednakże, z punktu widzenia rynku gruntów inwestycyjnych, rok 2019 nie przyniósł drastycznych zmian w zakresie cen ani preferowanych lokalizacji.

Prognozy na 2020

Zdaniem ekspertów Colliers, w nadchodzącym roku wciąż będziemy obserwować stopniowe wyhamowywanie tempa wzrostów cen gruntów. Ze względu na znaczący popyt i korzystne warunki makroekonomiczne rynek nadal zdominowany będzie przez sektor mieszkaniowy, a nowe strategie przyjęte w 2019 roku przez deweloperów staną się bardziej powszechne. 

Obszary przemysłowe i poprzemysłowe położone w dużych miastach nadal będą przekształcane w tkankę mieszkaniowo-usługową. Podobny los czekać może starzejące się budynki biurowe z początku XXI wieku. Mieszkania na wynajem oraz nowoczesne akademiki będą zyskiwać na znaczeniu zarówno jako metoda wykorzystania niesprzyjających zapisów planistycznych, jak i produkty inwestycyjne.

Zakupy gruntów o przeznaczeniu handlowo-usługowym skoncentrowane będą wokół wypełniania „luk” handlu detalicznego w średnich i małych miastach. Nie przewiduje się spadku cen, ale liczba transakcji pozostanie na niskim poziomie.