To będzie jedno z najnowocześniejszych centrów informatycznych w tej części Europy. Politechnika Gdańska rozpoczęła budowę Centrum Kompetencji STOS, w którym znajdzie się m.in. jeden z najszybszych superkomputerów w Polsce. Inwestycja pozwoli nie tylko na jeszcze szerszą współpracę uczelni z przemysłem i biznesem, ale również wzmocni pozycję Gdańska jako silnego ośrodka akademickiego.

Wizualizacja Centrum Kompetencji STOS. Mat. PG / Arch-Deco

Politechnika Gdańska oficjalne zainaugurowała swój flagowy projekt, który jednocześnie jest jedną z największych inwestycji infrastrukturalnych prowadzonych obecnie w Trójmieście. Mowa o Centrum Kompetencji STOS (Smart and Transdisciplinary knOwledge Services), które kosztem blisko 156 mln zł powstaje na terenie kampusu uczelni - przy ul. Traugutta, w sąsiedztwie budynku Zarządzania i Ekonomii PG.

W ramach inwestycji wyłoniona w drodze przetargu sopocka spółka NDI zbuduje inteligentny obiekt, który będzie wyposażony w najnowszej generacji infrastrukturę techniczną i sieciową, pozwalającą wykonywać skomplikowane symulacje, a także przetwarzać i archiwizować ogromne zbiory danych. Najważniejszym elementem centrum będzie „bunkier”, czyli serwerownia, która ma spełniać najwyższe standardy bezpieczeństwa danych (ma być zabezpieczona w taki sposób, by zgromadzonym w niej danym nie zagrażały ogień, woda, a nawet pole elektromagnetyczne) i zostanie wyposażona m.in. w superkomputer.

– CK STOS będzie nową siedzibą Centrum Informatycznego Trójmiejskiej Akademickiej Sieci Komputerowej PG i jednym z najbardziej innowacyjnych centrów informatycznych nie tylko w Polsce, ale i w tej części Europy – mówi prof. Krzysztof Wilde, rektor PG. – Budowa centrum jest odpowiedzią na potrzeby rynku w zakresie usług badawczo-rozwojowych B+R, które wymagają obliczeń, transferu i przetwarzania oraz archiwizacji ogromnych zbiorów danych. Będzie to możliwe dzięki superkomputerowi, który w przyszłości znajdzie się w centrum. Obrazowo mówiąc: to, co „domowemu” komputerowi PC zajęłoby kilka miesięcy, superkomputer w STOS-ie wykona raptem w kilka godzin.

– Centrum stworzy warunki do realizacji innowacyjnych projektów badawczych dla społeczności akademickiej na Pomorzu, a także wspomoże firmy i otoczenie społeczno-gospodarcze przy realizacji dużych przedsięwzięć biznesowych – mówi prof. Henryk Krawczyk, inicjator powstania CK STOS i kierownik projektu. – Będzie także wykorzystywane w badaniach naukowych z zakresu m.in. fizyki, chemii, astronomii, biotechnologii, czy medycyny, a także do badań wdrożeniowych służących komercjalizacji nauki.

Prace już trwają. Co znajdzie się w środku CK STOS?

Prace przygotowawcze pod budowę CK STOS rozpoczęły się pod koniec września. Umowa pomiędzy PG a spółką NDI obejmuje budowę głównego obiektu o powierzchni ok. 12 tys. m kw., a także zagospodarowanie terenu wokół niego wraz z wykonaniem wszelkich niezbędnych robót: ziemnych, konstrukcyjnych oraz wykończeniowych. Prace obejmują również wykonanie oraz wyposażenie pomieszczeń serwerowni.

Obiekt, zaprojektowany przez pracownię architektoniczną Arch-Deco, będzie osadzony na jednym fundamencie, ale jednocześnie przedzielony osią widokową skierowaną na Gmach Główny PG.

– Podstawa budynku z serwerownią została schowana pod ziemią, a jej ceglana ściana wyłoni się fragmentarycznie od strony ulicy Traugutta – opowiada architekt Zbigniew Reszka, prezes Arch-Deco. – Osadzono na niej dwie bryły pokryte blachą tytanowo-cynkową: pierwsza z nich będzie w kolorze antracytu, a druga w kolorze srebrnym.

Na parterze budynku zaprojektowano serwerownię wraz z jej specjalną częścią, tzw. „bunkrem”, a także hol, portiernię, showroom oraz pomieszczenia biurowe. Na 1. piętrze powstaną biura z salą konferencyjną oraz zapleczem socjalnym i pomieszczenia techniczne. Na poziomie +2 i +3 znajdą się m. in. biura, wentylatornia oraz urządzenia chłodnicze i część techniczna obsługująca serwerownie. Budynek będzie posiadał dwie kondygnacje podziemne, przeznaczone na parkingi oraz pomieszczenia techniczne i magazynowe.

Obiekt będzie wyposażony w system inteligentnego sterowania budynkiem oraz monitoringu środowiskowego. Pojawi się też system chłodzenia technologicznego wraz z instalacją odzysku ciepła.

– Centrum powstanie w oparciu o założenia Green Computing, tak, by maksymalnie ograniczyć wpływ działań IT na środowisko, ale jednocześnie podnieść wydajność energetyczną sprzętu i laboratoriów – tłumaczy Michał Sadowski, dyrektor projektu z firmy NDI.

Wymagająca inwestycja na trudnym terenie

Pierwsze prace na terenie budowy rozpoczęły się w połowie września. Od tamtej pory wykonano już tzw. makroniwelację terenu oraz wykop, a kolejne prace trwają. Budowlańcy podkreślają, że inwestycja jest bardzo wymagająca m.in. ze względu na jej położenie. CK STOS powstaje bowiem na zboczu Szubieniczej Góry w Gdańsku Wrzeszczu.

– To duże wyzwanie również ze względu na skomplikowanie i złożoność projektu – mówi Dominik Kardynał z NDI, kierownik budowy. – Wykonaliśmy już fragment obudowy wykopu i niedługo zejdziemy na poziom płyty fundamentowej. Wykonujemy też prace palowe na skarpach. Po płycie fundamentowej będziemy kontynuować wykonanie zabezpieczenia wykopu w części powstającej serwerowni – dodaje.

W ramach inwestycji wypięknieje też okolica obiektu, powstanie tam m.in. nowy park. Na wzgórzu pojawią się nowe drzewa, krzewy, trawniki i łąka kwietna. Nie zabraknie ławek, stojaków rowerowych i koszy na śmieci, a przestrzeń relaksu zostanie uzupełniona o klimatyczną oprawę oświetleniową.

– Zaprojektowanie przestrzeni rekreacyjnej z parkiem na wzgórzu było istotnym elementem projektu – podkreśla arch. Zbigniew Reszka. – Osadziliśmy ją wokół schodów terenowych, podkreślających główną oś obiektu.

Budowa CK STOS ze wsparciem z UE

Koszt inwestycji, która zakończy się w I połowie 2022 r., to 155,7 mln zł - z czego 90,1 mln pokryła unijna dotacja w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Udało się ją pozyskać dzięki zaangażowaniu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego i marszałka Mieczysława Struka oraz Agencji Rozwoju Pomorza. Pozostała część kwoty uczelnia pokrywa niemal w całości ze środków własnych wygospodarowanych przez Centrum Informatyczne TASK PG. Inwestycję wsparły również dodatkowe środki od Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Całkowity koszt projektu przewyższy 200 mln zł - różnica wynika z potrzeby uzupełnienia CK STOS o dodatkowe, specjalistyczne wyposażenie (w tym superkomputer), które uczelnia będzie sukcesywnie kupować i instalować w obiekcie w kolejnych latach.