Choć w otaczającej nas architekturze coraz mocniej do głosu dochodzi nurt nowoczesności, w krajobrazie polskich miejscowości wciąż można spotkać stare kamienice, które zabierają nas w niezwykłą podróż do przeszłości, przypominając o tym co było. Odrestaurowane zachwycają zdobionymi fasadami i zindywidualizowanymi detalami, serwując nam niesamowite doznania wizualne. Przykładów takich żywych pomników historii jest wiele w naszym kraju. Jeden z nich czeka na nas w Bytomiu.

Kamienica przy ul. Piłsudskiego 65-69 w Bytomiu
Fot. Baumit

Spacerując po jednym z największych miast Śląska bez trudu napotkamy liczne zabytkowe kamienice, które po odrestaurowaniu przeżywają drugą młodość, podnosząc jakość miejskiego pejzażu. Niedawno do tego grona dołączyła kolejna – przy ulicy Piłsudskiego 65/69. Wzniesiono ją w 1925 roku w stylu wczesnego modernizmu, a wyróżniała ją kolorowa fasada udekorowana sztukaterią. Czas nie obszedł się z nią jednak zbyt łaskawie. Niekorzystne warunki atmosferyczne działające na elewację budynku oraz zanieczyszczenie powietrza sprawiły, że z biegiem lat utraciła ona swój pierwotny blask, a piękne zdobienia – które kształtowały jej charakter – niemal zniknęły pod warstwą brudu.

Drugie życie dzięki renowacji

Jednak dzięki zaangażowaniu wspólnoty mieszkaniowej i zarządcy budynku, udało się bytomskiej kamienicy przywrócić walory artystyczne, zachowując przy tym jej wartość historyczną. W 2020 r. przeprowadzono renowację elewacji. Zrealizowała ją firma Nova-Bud Sp. z o.o. z Piekar Śląskich, w oparciu o projekt architektoniczny przygotowany przez Studio Projektowe Adrian Gajda.

Odnowa obiektów historycznych to zawsze złożone procesy, wymagające dużego doświadczenia od wykonawcy i zastosowania specjalistycznych materiałów podczas prac, nad których prawidłowym przebiegiem nadzór sprawuje konserwator zabytków.

– W ramach rewitalizacji kamienicy przeprowadziliśmy m.in. prace polegające na oczyszczeniu, odgrzybieniu i odtworzeniu pierwotnej kolorystyki elewacji, którą udało się odkryć podczas usuwania zanieczyszczeń. Zrealizowaliśmy również renowację zdobniczych elementów sztukateryjnych. Część z nich była dobrze zachowana i wymagała jedynie odnowienia, ale były także takie, które trzeba było odtworzyć poprzez wykonanie wiernych kopii z wykorzystaniem specjalnych form oraz zapraw sztukatorskich. Zadanie obejmowało też wykonanie obróbek blacharskich i wymianę parapetów, attyki oraz gzymsów. Konieczne było również wykonanie izolacji przeciwwilgociowej – opowiada Łukasz Nowak, właściciel firmy Nova-Bud.

Specjalistyczne materiały na ratunek

Do przywrócenia blasku elewacji bytomskiej kamienicy w zgodzie ze sztuką konserwatorską użyto systemu renowacyjnego Baumit, obejmującego szeroką gamę specjalistycznych materiałów wysokiej jakości, takich jak m.in. podkładowe tynki renowacyjne z linii Baumit Sannova, odprowadzające wilgoć z murów czy zaprawa do wykonywania odlewów sztukatorskich Baumit Stuccoco Guss SG 87.

Jak zaznacza Łukasz Nowak, zawilgocone ściany to bardzo często powtarzające się zagadnienie podczas renowacji budynków. Wysokiej jakości tynki renowacyjne pomagają skutecznie uporać się z tym problemem, efektywnie odprowadzając nagromadzoną w murach wodę. To bardzo istotne, bo działa ona destrukcyjnie na materiały budowlane. Zamarzając może powodować ich rozsadzanie i pękanie. Ponadto, na mokrych powierzchniach łatwiej osadza się brud i rozwija korozja biologiczna, objawiająca się nieestetycznymi czarnymi lub zielonymi wykwitami na elewacji. Zawilgocenie prowadzi także do rozpuszczenia soli zawartych w materiałach budowlanych, które podczas wysychania niszczą warstwy malarskie i tynkarskie. Dlatego bardzo ważne jest wykonanie odpowiednich zabezpieczeń przed wodą – i to bez względu na to czy mamy do czynienia ze starym czy nowym obiektem.

By elewacja jak najdłużej cieszyła oczy bytomian, jako wierzchnią warstwę zastosowano paroprzepuszczalny tynk silikatowo-silikonowy o niskiej nasiąkliwości Baumit StellaporTop, wysoce odporny na wilgoć i niekorzystne warunki pogodowe.

Renowacja na miarę zwycięstwa

Remont fasady bytomskiej kamienicy to przykład doskonale przeprowadzonego procesu renowacyjnego. Odtworzenie elementów sztukateryjnych i detali architektonicznych wymaga pieczołowitości i dużego zaangażowania. Wykonawca – firma Nova-Bud sp. z o.o. – znakomicie poradził sobie z tym zadaniem, a efekt jego prac zachwycił nie tylko mieszkańców kamienicy, lecz również lokalną społeczność. Metamorfoza zrobiła duże wrażenie także na jurorach prestiżowego konkursu Fasada Roku 2021, którzy zdecydowali się przyznać kamienicy przy ul. Piłsudskiego 65-69 nagrodę główną w kategorii „budynek zabytkowy po renowacji”.