Świnoujście, Chorzów, Rybnik – te miasta oferują swoim mieszkańcom najbardziej zrównoważoną przestrzeń do życia. Tak wynika ze stworzonego przez ekspertów z SGH, Fundacji GAP i Grupy LUX MED Indeksu Zdrowych Miast. Badacze, analizując 66 miast na prawach powiatu, w obszarze dotyczącym przestrzeni uwzględnili m.in. długość dróg rowerowych na 100 km², udział parków i terenów zieleni osiedlowej w przestrzeni miejskiej czy wydatki na utrzymanie zieleni w miastach i gminach.

Kształtowanie przestrzeni miejskiej, takie jak rozmieszczenie budynków, infrastruktury, terenów zielonych oraz dostępność do usług i atrakcji, może mieć istotny wpływ na zdrowie i ogólne samopoczucie mieszkańców.

Tworząc Indeks Zdrowych Miast, zależało nam, by pokazać, że w procesie projektowania i rozwijania miast samorządy powinny brać pod uwagę nie tylko aspekty estetyczne i funkcjonalne, ale również zdrowotne. Stworzenie przestrzeni sprzyjającej aktywności fizycznej, dostępowi do zieleni, poprawie jakości powietrza oraz zapewnienie w tym celu odpowiedniej infrastruktury może znacząco wpłynąć na jakość życia mieszkańców miasta. Takie zarządzanie przyczynia się do poprawy ogólnego stanu zdrowia i tworzenia bardziej zrównoważonych, przyjaznych i atrakcyjnych miejsc do życia. - Anna Rulkiewicz, Prezeska Grupy LUX MED

Jakich terenów potrzebują mieszkańcy?

Badania pokazują, że utrzymywaniu zdrowego stylu życia sprzyja miejska infrastruktura błękitno-zielona, czyli tzw. blue-green health, w tym ogólnodostępna infrastruktura sportowo-rekreacyjna. Warto też dbać o ograniczanie wszelkich form zagospodarowania terenu, które generują hałas, zanieczyszczenie, wysoką temperaturę, nadmierne zagęszczenie populacji i transportu. Szczególne znaczenie ma w tym przypadku odpowiedni układ komunikacyjny i transport publiczny.

Rozpoczynając prace badawcze nad obszarem dotyczącym zagospodarowania przestrzennego zdefiniowaliśmy, że jest to miejska struktura przestrzenno-funkcjonalna, którą trzeba poddać analizie pod kątem jej pozytywnego odziaływania na zachowania prozdrowotne oraz na zapobieganie występowania czynników zagrożenia zdrowotnego mieszkańców. Uwzględnienie tego obszaru jako jednego z ośmiu czynników było niezbędne, by móc inspirować samorządy do podejmowania odpowiedzialnych decyzji w zakresie odpowiedniego planowania przestrzeni miejskiej.- Prof. dr hab. Jerzy Hausner, Przewodniczący Rady Programowej Open Eyes Economy Summit, Fundacja GAP

Zwycięzcy kategorii

Liderem Indeksu Zdrowych Miast w kategorii „Przestrzeń” zostało Świnoujście, a tuż obok niego na podium stanęły Chorzów i Rybnik W pierwszej dziesiątce znalazły się: Elbląg, Białystok, Gliwice, Grudziądz, Kraków, Siemianowice Śląskie i Mysłowice.

Świnoujście, które stanęło na pierwszym miejscu, osiągnęło następujące wyniki:

• drogi dla rowerów na 100 km² – 21,1 km.
• procentowy udział wód powierzchniowych w powierzchni miasta – 50,66%
• udział powierzchni terenów zielonych w powierzchni ogółem – 1,43%
• wydatki na utrzymanie zieleni w miastach i gminach na powierzchnię terenów zielonych – 32 516, 40 zł/ha.