Zgodnie z szacunkami GUS jeszcze sprzed podwyższenia wieku emerytalnego w 2035 r. liczba Polaków pobierających emeryturę miała wynieść ponad 9,6 mln, dla porównania w 2010 r. w naszym kraju było 6,4 mln emerytów. Choć przyjęte przez rząd zmiany do pewnego stopnia złagodzą tą sytuację, to jednak stopniowe starzenie się polskiego społeczeństwa jest faktem.

Opisany rozwój wypadków spowoduje duże zmiany w polskiej gospodarce, znacznie zwiększy się wartość usług oraz towarów kierowanych do seniorów. Poza tym można spodziewać się, że coraz częściej spotykanym rozwiązaniem będzie tzw. odwrócona hipoteka.

Koncepcja ta - jak sama nazwa wskazuje oparta na zasadzie odwrotnej do kredytu hipotecznego - skierowana jest właśnie do osób starszych. W ramach takiej umowy instytucja finansowa zobowiązuje się do wypłacenia określonej kwoty na rzecz drugiej strony, która w zamian zrzeka się praw do posiadanej nieruchomości po śmierci. Beneficjentami tego rozwiązania mają być głównie starsze, samotne osoby, które nie mają, komu zostawić posiadanego mieszkania czy domu. Rozwiązanie to jest jednak skierowane również do małżonków. Co ważne w tym drugim wypadku, instytucja finansowa będzie nabywała prawo własności do nieruchomości dopiero po śmierci ich obojga. Seniorzy wybierając takie wyjście będą mogli z jednej strony uzyskać dodatkowe źródło dochodu, a poza tym mieć zagwarantowaną możliwość dożywotniego mieszkania w dotychczasowym miejscu. Takie rozwiązanie może być interesujące zwłaszcza dla osób, które często spędziły w swojej nieruchomości większą część życia i nie chcą się z nią rozstawać. Same wypłaty mogą przybierać różne formy – np. regularnych comiesięcznych rat lub jednorazowej płatności całej sumy. Trzeba jednak zaznaczyć, że wysokość otrzymanego świadczenia jest zależna od wartości samej nieruchomości, ale także wieku osoby/osób. Średnia długość życia kobiet jest wyższa, w związku, z czym mogą one spodziewać się niższych wypłat niż ma to miejsce w wypadku mężczyzn.

Sama idea wydaje się jak najbardziej pożądana zwłaszcza, że wiele starszych osób posiada często nieruchomości w atrakcyjnych miejskich lokalizacjach, które mogą przedstawiać wysoką wartość. Dzięki odwróconej hipotece mogą one wykorzystać tą sytuację i podnieść swoje warunki bytowe będąc już na emeryturze. Ma to duże znaczenie w zwłaszcza okresie, kiedy znacznie wzrastają wydatki na opiekę medyczną i lekarstwa.

Trzeba jednak również wspomnieć także o drugiej stronie o medalu. Choć aktualnie w Polsce nie ma jeszcze ustawy regulującej odwróconą hipotekę, to na naszym rynku działają już instytucje oferujące podobne rozwiązania. Trzeba zaznaczyć, że w chwili obecnej środki, jakie otrzymują osoby decydujące się na taki wybór muszą być rozliczone na tych samych zasadach, co przychody w wypadku sprzedaży nieruchomości. Jeżeli została ona zbyta w okresie krótszym niż 5 kalendarzowych lat od jej kupna, to muszą oni zapłacić podatek. Wprawdzie zapisy projektu, nad którym już od dłuższego czasu pracuje Ministerstwo Finansów mają znieść opodatkowanie, ale droga do ich uchwalenia pozostaje jeszcze długa. Ponadto tak naprawdę do samego końca nie wiadomo, jak będą wyglądały ostateczne zapisy, ani kiedy ujrzą światło dzienne. Poza tym warto pamiętać, że instytucje oferujące odwróconą hipotekę i rozwiązania do niej podobne są nastawione na zysk. Cały system opiera się na różnicy między realną wartością nieruchomości a kwotą, jaka wypłacana jest jej właścicielom. Przed złożeniem podpisu na umowie warto, więc dobrze się zastanowić czy nasza nieruchomość została odpowiednio wyceniona i czy aby na pewno to wyjście jest najkorzystniejsze. Być może bardziej opłacalne z finansowego punktu widzenia będzie po prostu sprzedaż posiadanej nieruchomości i najem innej.